ارتباط اضافه وزن و چاقی با برخی مؤلفه های شیوۀ زندگی در دختران دانش آموز پایۀ سوم تا پنجم دبستان منطقۀ ۶ آموزش و پرورش شهر تهران

سابقه و هدف: اضافه وزن و چاقی کودکان به دلیل افزایش شیوع، یکی از مشکلات مهم بهداشتی و اجتماعی در سال های اخیر است که با چاقی بزرگسالی، بیماری های مزمن فیزیکی و روانی مرتبط است. یکی از عوامل مؤثر در اضافه وزن و چاقی کودکان، شیوۀ زندگی آنان است. هدف از این تحقیق، بررسی ارتباط چاقی و اضافه وزن در دختران دبستانی پایۀ سوم تا پنجم منطقۀ 6 آموزش و پرورش شهر تهران با برخی مؤلفه های شیوۀ زندگی بود. مواد و روش ها: این بررسی تحلیلی مورد- شاهدی با روش خوشه گیری یک مرحله ای تصادفی روی 314 دانش آموز دختر دبستانی پایۀ سوم تا پنجم منطقۀ 6 آموزش و پرورش تهران صورت گرفت. اطلاعات جمع آوری شده شامل این موارد بود: قد، وزن و محاسبه bmi ، میزان پول توجیبی دریافتی و مقدار صرف شده برای خرید تنقلات، ساعات بی تحرکی و تنقلات مصرفی در طی آن، میزان خواب شبانه روز، حذف وعده های اصلی غذایی، نوع میان ْوعده مصرفی در صورت حذف صبحانه، تعداد و نوع میانْ وعده در روز، نحوه طی کردن فاصله خانه تا مدرسه و اندازه گیری میزان فعالیت بدنی. روش های آماری شامل مجذور کای(آزمون فیشر)، من ویتنی، آزمون تعقیب توکی و رگرسیون لجستیک بود. یافته ها : از میان عوامل مورد بررسی، این عوامل به طور مستقیم با چاقی و اضافه وزن دختران دبستانی مورد بررسی ارتباط داشت: ساعات تماشای تلویزیون، ویدئو، سی دی و پرداختن به بازی های کامپیوتری در ایام هفته و آخر هفته، میزان پول توجیبی دریافتی و مقداری از آن که صرف خرید میانْ وعده و تنقلات می شود، تعداد بار و نوع تنقلات مصرفی هنگام فعالیت های بی تحرک، تعداد بار مصرف میانْ وعده در صبح و عصر، حذف وعده های اصلی غذایی و نوع میان ْوعده جایگزین صبحانه، میزان خواب در شبانه روز، مدت زمان پیاده روی جهت طی کردن فاصله خانه تا مدرسه و میزان فعالیت بدنی روزانه، به طور معکوس با اضافه وزن و چاقی در دختران مورد بررسی مرتبط بود. بین تعداد بار مصرف میانْ وعده بعد از شام و ساعات انجام تکالیف و چاقی و اضافه وزن در آنان ارتباطی دیده نشد. نتیجه گیری: چاقی و اضافه وزن در دختران مورد بررسی با برخی مؤ لفه های شیوۀ زندگی ارتباط داشت که از مهم ترین آن ها می توان به ساعات خواب، صرف تنقلات هنگام تماشای تلویزیون، سی دی و استفاده از کامپیوتر، حذف وعده غذایی صبحانه و شام، میزان پول توجیبی دریافتی و مقداری از آن که صرف خرید تنقلات شده اشاره کرد. هر چند که این ارتباط ممکن است مستقل نباشد. واژگان کلیدی: چاقی، اضافه وزن، دختران دبستانی، ساعات بی تحرکی، میانْ وعده، طول مدت خواب، وعده های غذایی